Türkiye Kojenerasyon Derneği tarafından başlatılan ‘Karbonsuzlaştırma Yolunda KojenTÜRK Seminerleri’nin ikincisi “Enerji Verimliliği Teşviklerinde (VAP) Kojenerasyon Teknolojileri” konusunda 12 Ocak 2022 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Enerji Verimliliği haftasına özel olarak hazırlanan seminerde üretim aşamasında enerji verimliliğinin önemi, Enerji Verimliliği Teşvikleri ve ilk kez VAP desteğinden yararlanan Kojenerasyon Tesisi olan Novartis projesi anlatılmıştır. Karbonsuzlaştırma yolunda enerji verimliliğinin önemine dikkat çekme amacıyla hazırlanan seminer yoğun bir ilgiyle gerçekleşmiştir. KojenTÜRK Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Feraye Gürel moderatörlüğünde gerçekleşen seminere birçok farklı sektörden katılım olmuştur.
Seminer, Kojentürk Adana Bölge Temsilcisi ve Barış Enerji& Verimlilik Firmasının Kurucu Ortağı Hamdi Hoplamaz’ın sunumu ile başlamıştır. Hoplamaz, ülkemizin genel enerji görünümden ve elektrik üretim kurulu güç ve kaynak dağılımından bahsederek ülkemizde elektrik üretiminde verimliğin önemini vurgulamıştır. Enerji üretiminde verimliliği arttırmanın en başarılı yöntemlerinden birinin Kojenerasyon olduğunu örnek uygulamalarla anlatmış, enerji üretiminde kombine çevrimden elde edilebilecek maksimum verim %55-60 arasında olurken Kojenerasyon sistemlerinde verimin %80 ve üzerinde olduğunu belirtmiştir. Ayrıca enerji üretiminde Kojenerasyon diğer üretim teknolojilerine (kömür, ithal kömür, kombine çevrim) kıyasla atmosfere en az CO2 salımı yapan teknoloji olduğunu vurgulamıştır. Kojenerasyon sistemlerinin şirketler için karlılık, ülkemiz için makro düzeyde enerji ithalatının azalması küresel ölçekte ise karbon salım azaltması olduğunu belirterek sunumunu tamamlanmıştır.
VAT Enerji Genel Müdürü Altuğ Karataş ise Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) başvurularını ve bürokratik süreçlerini ayrıntılı olarak açıkladığı konuşmasına ülkemizde gerçekleştirdikleri başarılı VAP uygulamalarını özetlemiştir. Her zaman yüksek verimlilik için “yerinde üret yerinde tüket” felsefesininin en başarılı örneği olan kojenerasyonu savunduğunu belirtmiştir. Ocak 2022 fiyatları ile birlikte Kojenerasyon yatırımlarının kendisini daha kısa sürede amorti ettiğini belirten Karataş kojenerasyon yatırım geri dönüş süresinin güncel elektrik ve gaz fiyatları ile çok kısaldığını belirtmiştir. VAP desteği için aranan şartları detayları ile anlatan Karataş, VAP projeleri ve Gönüllü Anlaşma projelerinde tüm başvuru, onay, kurulum süreçlerinin EVD firması ile yürütülmesi gerektiğini belirtmiş. İzleyicilerden gelen soruları yanıtlayarak sunumunu tamamlamıştır.
VAP projesi kapsamında ilk kojenerasyon VAP teşvikini alan Novartis firmasının Teknik Hizmetler Müdürü Tolga Sunay; projenin ön hazırlık, fizibilite ve optimizasyon süreçlerinin önemini vurgulamış, EVD firması ile birlikte bu uzun soluklu projeye 2021 Şubat’ta başladıklarını Mayıs’da belgeleri gönderdiklerini ve Haziran’da kabul edildiğini ifade etmiştir. Projede elektrik ve ısı üretimi için kojenerasyon sistemi kurulmasına ilaveten tüm tesisinin enerji yönetiminin düşünülmesinin esas alınması gerektiğini belirtmiştir. Sunay, Yatırımda gerçekçi elektrik tüketimi üzerinden, optimum büyüklükler belirlenerek ekipman seçimini yaptıklarını ve detaylı ön çalışmalar sonunda doğru konfigürasyonu tespit ederek %80 verimli bir Kojenerasyon sistemi elde ettiklerini açıklamıştır. Kojenerasyon ile tasarruf miktarlarından da bahseden Sunay; başlangıçta 370 bin dolarda olan tasarruf değerinin 2022 Ocak ayı itibariyle 450 bin dolara çıktığını iletti. Proje çalışması ile ilgili dizayn çalışmasının titiz ve ayrıntılı yapılması, atık ısı fizibilitesinin ayrıntılı olarak hesaplanması gerektiğini vurgulayan Sunay, sunumunu şu sözlerle bitirdi; “Sektörde ilk VAP teşviki alan tesis olmanın gurunu yaşıyoruz yakında başka bir fabrikamız için yeni bir kojenerasyon yatırımı daha yapacağız. Firmamız kojenerasyon sayesinde rekabetçi konuma geliyor ve Türkiye’ye daha fazla ürün çekiyoruz.”
Projeye ekipman sağlayan Borusan CAT firmasının Satış Lideri Ümit Doğan, ekipman ile ilgili ayrıntılı bilgi paylaşımı yapmıştır. Güncel elektrik ve gaz fiyatları ve VAP teşvikleri ile birlikte kojenerasyonun daha da önem kazandığını belirtmiştir. Novartis Kojenerasyon projesinin İlaç sektöründe öncülük yapan bir proje olduğunu ve sektörün kojenerasyona olan ilgisini artırdığını vurgulayan Doğan, yatırımcıların elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki beklenmedik dengesizlikler nedeniyle endişeler taşıdığını ancak her zaman doğalgaz ve elektrik arasındaki kat sayının yatırımcıya olumlu dönüş sağladığını belirtmiştir. Kojenerasyon tesislerinin kendisini çok kısa zamanda amorti ettiğini ve dünyada en kısa sürede geri dönüş alınan yatırımlardan biri olduğunu belirtmiştir.
Seminer kapanışında söz alan Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Aydın, enerji üretiminde kayıpları azaltmanın yolunun yüksek teknoloji olduğunun altını çizmiş, ısı ve elektriğin birlikte üretilip kullanıldığı kojenerasyon sistemlerinin en verimli üretim yöntemi olduğunu vurgulamıştır. Mevcut kojenerasyon sisteminin verimliliğini arttırmak veya yeni bir kojenerasyon tesisi kurmak isteyen yatırımcıların VAP teşviklerinden yararlanabileceğini, bunun yatırımcılar için çok önemli bir fırsat olduğunu belirtmiştir. Bu başarılı örneği işleyerek enerji verimliliği haftasında önemli bir konuya değindiklerini belirten Aydın; tüm katılımcılara teşekkür ederek, panelistlere değerli paylaşımlarından dolayı ayrıca teşekkürlerini iletmiştir.
Seminer kaydını izlemek için tıklayınız.
Hamdi Hoplamaz sunumu için tıklayınız.
Altuğ Karataş sunumu için tıklayınız.
Tolga Sunay sunumu için tıklayınız.
