2021 yılında Türkiye Kojenerasyon Derneği tarafından başlatılan ve sürdürülebilir temiz enerji dönüşümüne katkı sağmayı amaçlayan “Karbonsuzlaştırma Yolunda KojenTÜRK Seminerleri” kısa bir aranın ardından “Endüstride Solar Termal Uygulamalar” konusuyla yeniden izleyiciler ile buluştu.
KojenTÜRK ve ODTÜ/ ODTÜ- GÜNAM işbirliği le gerçekleşen seminerde “Endüstride Solar Termal Uygulamalar (ESTU)”, teknik, finansal ve sosyal boyutu ile ele alındı. Seminer, KojenTÜRK Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Aydın’ın konuşmasıyla başlamıştır; “sanayicilerimizin üretim maliyetlerinde çok ciddi boyutlara ulaşan enerji maliyetleri kojenerasyon yoluyla ile makul seviyede tutulurken ihracatta rekabet gücünü de arttırdı. Türkiye’nin, 2021 yılı ihracat geliri olan 206 milyar dolar gelirinin, 120 milyar doları enerji ihtiyacını kojenerasyonla sağlayan tesisler ile gerçekleştirilmiştir. Doğalgaz fiyatlarındaki artışlar sanayicileri zorlamakta ve proses buhar ihtiyacı için alternatif arayışlar içine girmektedirler. Proses buhar, ihtiyacını güneş enerjisinden sağlayabilme hayali başarılı uygulamalar ile gerçekleştirilmeye başlamıştır. Yoğunlaştırılmış güneş enerji (YGE) ile buhar üretimi tüm mevcut kojenerasyon sistemlerinde destek sistemi olarak kurulumu Türkiye Kojenerasyon Derneği olarak öncelikli misyonumuz haline gelmiştir” dedi.
Açılış konuşmasında yer alan ODTÜ Makine Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Darek Baker ise konuşmasında solar termal teknolojisini ve yer aldıkları projeleri anlatmıştır. Türkiye’nin geniş güneş enerjisi kaynağına sahip olması ve dinamik pazarı yatırımları için avantaj oluşturmakta endüstri ve piyasa potansiyelinin fırsat yarattığından bahsetmiştir. Ulusal bir vizyon geliştirilmesi ve gerekli politikaların hazırlanması gerektiğine değinen Prof. Dr. Baker, ekonomik belirsizliğin tehdit oluşturduğunun altını çizmiştir.
Seminerin ilk kısmında ODTÜ Makina Mühendisliği Öğretim Üyesi ve ODTÜ-GÜNAM Odaklanmış Isıl Güneş Enerjisi Teknolojileri (ODAK) Birim Koordinatörü Doç. Dr. Onur Taylan, ESTU’nun teknik boyutunu ele alarak; ODAK biriminin çalışma konularını, YGE uygulamalarını endüstriyel ısı konusuna yoğunlaşarak aktarmıştır. Sonrasında YGE’nin farklı teknolojilerinin çalışma prensiplerini, hangi sıcak aralıklarında çalıştıkları ve hangi endüstriyel proseslere uyarlanabileceğinden Türkiye ve dünyadan birkaç örnek göstererek bahsetmiştir. Seminerin teknik kısmının son kısmında ise ODAK biriminin laboratuvar olanaklarından söz ederek konuşmasını tamamlamıştır.
Seminerin ikinci sunumu KojenTÜRK üyesi ve Enerbil Kurucu Ortağı Ömer Harun Örge tarafından gerçekleştirilmiştir; ESTU’nun önemine değindikten sonra parabolik çanak teknolojileri üzerine yoğunlaşmıştır. Proje uygulama süreçlerinden, verimliliğin öneminden ve finansal incelemesini anlatmıştır.
ESTU’nın sosyal boyutu ODTÜ İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Yelda Erden Topal tarafından ele alınmıştır. Öncelikle YGE alanında çalışan ve sosyal bilimlerin farklı alanlarından araştırmacıların yer aldığı disiplinler arası araştırma grubunu tanıtmıştır. Araştırmaları yönlendiren temel bulgunun, Türkiye’deki enerji tüketiminin %90’ını; enerji üretimi, sanayi üretimi, evsel kullanım olduğunu ve endüstride solar termal uygulamalar gibi yerli, temiz, verimli kaynak ve teknolojiler kullanmanın bir çözüm önerisi olabileceğini iletmiştir. Bu bağlamda ODAKTR girişiminin kuruluşundan, YGE teknolojilerinin yaygın kullanımının önündeki engellerden, Dünya’daki ESTU örneklerinin özellikle 2022 yılındaki artışından ve bu uygulamaların yaygınlaşmasını etkileyen (finansal kaynak, rekabet, finansal modeller, teknolojik karmaşıklık, geri dönüş süreleri, farkındalık gibi) faktörlerden bahsetmiştir. ESTU için sosyal boyut incelenirken sosyal kabul kavramının önemine, tanımına ve sosyal kabul için bizlerin neler yapabileceğine kısaca değinerek seminer tamamlanmıştır.
Seminer kaydını izlemek için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.
