Sanayide Güneş Enerjisiyle Kojenerasyon Konferansı & Çalıştayı, Türkiye Kojenerasyon Derneği (KOJENTÜRK), Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), İzmir Ticaret Odası (İZTO), Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) işbirliği ve  İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA), İZENERJİ ve ODTÜ GÜNAM destekleriyle 26 Eylül Salı günü İZTO Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi.

Konferans, KOJENTÜRK YK Başkanı Yavuz Aydın, ENSİA YK Başkanı Alper Kalaycı, İZKA Mavi Büyüme Politikaları Başkanı Saygın Can Oğuz, EBSO Meclis Üyesi & Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı Özkan Mucuk ve İZTO Meclis Üyesi & Temiz Enerji Çalışma Komitesi Başkanı Lütfi Kılıç’ın açılış konuşmaları ile başladı.

ODTÜ Öğretim Üyesi ve ODTÜ-GÜNAM ODAK Birim Koordinatörü Doç. Dr. Onur Taylan ve İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Üner Çolak tarafından yoğunlaştırılmış güneş termal enerji ile ilgili bilimsel çalışmaların anlatıldığı sunumlar gerçekleştirildi.

Teknoloji sağlayıcı Absolicon CEO’su Joakim Byström ve Yıldız Kazan Solar Grup Başkanı Erol Köse, yoğunlaştırılmış güneş enerjisiyle ilgili teknolojik çözümlerini anlatarak örnek projelerini katılımcılar ile paylaştı.

Sanayicilerin yatırım finans ihtiyacına yönelik olarak GEFF Türkiye Finans Başdanışmanı Özlem Yakut yenilenebilir projelere sağlanan finansman çözümlerini ve TRES Enerji Proje Yöneticisi Tonay Tütüncüoğlu ise kısaca “ESCO” olarak bilinen Enerji Performans Sözleşmeleri modelini anlattı.

Konferans ardından programa katılan sektör temsilcileri ile aşağıdaki 7 sektör masası oluşturularak Çalıştay gerçekleştirildi.

Sanayicimizin güneş enerjisini kendi ihtiyaçlarına göre en verimli yöntem ve teknolojilerle kullanması ve proses buhar ihtiyaçlarını Güneş enerjisinden karşılaması amacıyla aşağıdaki sorular ışığında sektör bilgi ve sorunları derlendi;

1. Mevcut Proses Isısı Sistemi
2. Teknik Bilgiler (Sıcaklık, Basınç, Debi, İşletme Rejimi, Kapasite, vb)
3. Arazi, Coğrafi Konum, Alan Konuları
4. Mevzuatta Yapılması Gerekenler
5. Finansal Çözüm Önerileri

Teknolojinin uygulanabilmesi için temel iki konu olan mevzuat ve finansal konularda yaşanan sıkıntılar ve çözüm önerileri aşağıda belirtilmiştir.

Mevzuatla ilgili dile getirilen hususlar:

• İzin süreçlerinin zor ve yıldırıcı olması (komşu parsellerin tarım arazisi olması gibi),
• Destek mekanizmalarının yetersizliği,
• Isı Kanunu’nun gündeme getirilmesi, yayınlanması ve uygulanması,
• Yeni teknoloji geldiğinde mevcut sisteme entegre edilmesinde yaşanan güçlükler (Örnek: Kojenerasyon sistemine solar sistemin entegrasyonu) ,
• Mevzuat değişim sıklığının fizibilitelerin uygulanmasını zorlaştırıyor olması,
• Hazine tarafından arazi tahsisinde yaşanan sıkıntılar,
• İkili anlaşmalara yönelik kılavuz eksikliği.

Finansal Konular

Sorunlar

• Enerji fiyatlarındaki dengesizliklerin fizibilitelerin tutarlılığını olumsuz etkilemesi,
• Teknolojinin hızlı gelişimi ve maliyet değişimindeki belirsizlikler,
• Yatırım geri dönüş hesaplamalarının doğru bir şekilde yapıp, finans kurumlarına sunum dosyalarını hazırlayabilecek güvenilir, bağımsız kurumların azlığı,
• Finansa ulaşma zorluğu,
• Teminat, vade, faiz oranı problemleri,
• Kurumların dekarbonizasyon hedefleri doğrultusunda yatırım dönüşü 5-7 yıl olan projelerinin tercih edilmemesi ve kısa yatırım dönüşü olan projelere yönelinmesi,
• Teknolojinin pahalılığı.

Öneriler

• Kredilerin kullanım kriterlerinin esnekleştirilmesinin yanı sıra karşılıksız hibe ve desteklerin sağlanması,

• Uluslararası yapılacak ticari anlaşmalarla kredi kullanımında ilgili ülke orijini ekipman kullanım sınırlarının esnekleştirilmesi ve bu çerçevede yerli üretimlerin desteklenmesi,
• Finansman maliyetlerinin uluslararası projelerle eşitlenmesi,
• Destek mekanizmalarının artırılması.

İlave Notlar:

• Üniversitelerin teknoloji ve eğitim alanlarında daha fazla aktif olması,
• Solar termal sistemler için uygun alan bulmada yaşanan sıkıntılar,
• Konuyla ilgili teknik farkındalığının arttırılması gerektiği,
• Kurumlar için öncelik sıralamasının netleştirilmesi; dekarbonizasyon mu, yerli üretim mi, doğalgazdan çıkış mı, ucuz enerji mi, işletme maliyetlerini düşürmek mi, öncelikli olmalı?

• Arazi maliyetlerinin artması,
• Uzman personel yetiştirilmesine yönelik devlet katkısı ile yurt içi/dışı eğitimi ile ilgili fırsatlar yaratılması.

Çalıştay çıktıları ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile paylaşılarak sektörün gelişimine ışık tutması amaçlandı.