KojenTürk Webinar Serisi Başladı; “Türkiye’nin Enerji Verimliliği Artışına Kojenerasyonun Katkıları”
Türkiye Kojenerasyon Derneğinin başlattığı Kojentürk Webinarlarının ilki “Türkiye’nin Enerji Verimliliği Artışına Kojenerasyonun Katkıları” başlığı altında 24 Kasım tarihinde gerçekleşti. Shura Enerji Dönüşüm Merkezi Direktörü Dr. Değer Saygın, konuk konuşmacı olarak katıldığı webinarda, Shura tarafından 2019-2020 döneminde hazırlanan ‘Türkiye Elektrik Sistemi için En Ekonomik Katkı: Enerji Verimliliği ve Yeni İş Modelleri’ raporunu sundu. Rapor sunumunun ardından, KojenTürk üyeleri Enerji Verimliliğine Kojenerasyonun Katkısı başlığı altında ‘Doğalgaz ve Kömür Santrallerinin Bölgesel Isıtmada Kullanımı’, ‘Endüstride Kojenerasyon Fırsatları’, ‘Hizmet Sektöründe Kojenerasyonla Verimlilik Artışı’ ve ‘Jeotermal ile Kojenerasyon’ sunumlarını gerçekleştirdi.
‘Türkiye Elektrik Sistemi için En Ekonomik Katkı: Enerji Verimliliği ve Yeni İş Modelleri’ başlıklı Shura raporunu sunan Dr. Değer Saygın, Elektrifikasyon, Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji üzerinde durduklarını belirtti. Saygın, ETKB projeksiyonları temel alınarak hazırlanan baz senaryoya kıyasla Shura tarafından öngörülen senaryonun uygulanması halinde, 2030 yılında %10’dan fazla ilave tasarruf olasılığı bulunduğunu vurguladı. Tasarrufun sektörlere göre kırılımı incelendiğinde %45’inin Sanayide, %35’inin binalarda ve %23’ünün diğer alanlarda gerçekleştirilebildiği görüldü. Raporda, 2030 yılına kadar %10 tasarruf potansiyelinin gerçekleşebilmesi için 54 milyar dolar yatırım gerektiği vurgulanarak baz senaryoya kıyasla %16 seviyesinden daha az karbondioksit emisyonu gerçekleştiği belirtildi. Sanayideki tasarruf potansiyeli içerisinde Kojenerasyon/tirijenerasyon ile elektrik üretiminin 2030 yılına kadar 4890 MW daha artacağını, binalarda bölgesel ısıtma/soğutma sistemlerinin artacağını ve dağıtık üretim ile 5260 GWh/ yıl tasarruf edilebileceğini bildirdi.
KojenTürk Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Aydın, ‘Doğalgaz ve Kömür Santrallerinin Bölgesel Isıtmada Kullanımı’ sunumunda dünyada ve ülkemizde teknik olarak mümkün olan verimlilik kazanımının %18’inin evsel ve endüstriyel ısıtmadan sağlanabileceğini, ülkemizde elektrik üretimi, endüstriyel ısıtma, buhar üretimi ve evsel ısınma için 2019 yılında 34 milyar sm3 doğal gaz tüketildiğini belirtti. Aydın, ülkemizde halen işletmede olan doğalgaz ve kömür elektrik santrallerini hangilerinin nasıl ve ne oranda bölgesel ısıtma amacıyla kullanılabileceği konusunda yaptığı çalışmayı sundu. Bu sunumda mevcut santrallerin bölgesel ısıtmaya hizmet edecek şekilde tadilatı halinde oldukça muhafazakar bir hesaplama ile bile toplamda 400.000 hanenin yararlanabileceğini, doğalgazdan 2 milyar Sm3/ yıl , kömürden 15 milyon ton/yıl tasarruf edilebileceği, karbondioksit salımının 6.770.000 ton/ yıl azalacağını ve verimliliğin tadil edilecek doğalgaz santrallerinde %30, kömür santrallerinde %20 artacağını belirtti.
KojenTürk Danışma Kurulu Başkanı Tahsin Armağan, ‘Sanayi sektöründe Kojenerasyon Fırsatları’ sunumunda prosesinde ısı ihtiyacı bulunan fakat Kojenerasyon tesisi olmayan santrallerin Kojenerasyon kurması avantajlarından bahsetti. Armağan, Organize sanayi bölgelerinde 1.125 MW, rafinerilerde 100 MW, oto lastik fabrikalarında 80 MW, seramik fabrikalarında 100 MW, OSB dışı tekstil fabrikalarında 150 MW, kâğıt fabrikalarında 300 MW, gıda fabrikalarında 60 MW, ambalaj fabrikalarında 100 MW ve diğer ısı ihtiyacı bulunan muhtelif fabrikalarda 500 MW olmak üzere toplamda 2.515 MW değerinde Kojenerasyon tesisi kurulmasının karlı ve doğru olacağını belirtti. Bu tesislerin kurulması ile yılda 1.297.740.000 Sm3 doğalgaz kazancı yaklaşık 272.525.400 USD finansal kazanç getireceğini ayrıca karbondioksit emisyonun ise 6.036.000 ton / yıl azalabileceğini ekledi.
KojenTürk Danışma Kurulundan Özay Kas, hizmet sektöründen hastane, otel ve alışveriş merkezlerinde Kojenerasyon ile yapılabilecek tasarruf miktarı hakkında sunumunu gerçekleştirdi. Ülkemizde toplam hastane sayının 1.534 olduğunu, kurulabilecek toplam ilave Kojenerasyon kurulu gücünün 450-480 MWe olduğunu ve bu tesislerin kurulması halinde ülkemizin yıllık doğalgaz ihtiyacı 250 milyon Sm3 azaltılabileceğinden bahsetti. Kas, otellere bakıldığında ise ülkemizde toplamda 4.169 otelin bulunduğu ve Kojenerasyon potansiyelinin 480-500 MWe olduğu, kurulması halinde doğalgaz ihtiyacını 325 milyon Sm3 azaltabileceğini, karbondioksit emisyonunu ise yılda 1,65 milyon ton düşürebileceğini hesapladı. Son olarak, ülkemizde bulunan 433 alışveriş merkezinin Kojenerasyon potansiyelinin 300-350 MWe olduğunu ülkemizin yıllık doğalgaz ihtiyacını 85 milyon Sm3, karbon emisyonunun ise yaklaşık 430.000 ton/yıl düşürerek katkı sağlayacağını belirtti. Hastane, otel ve alışveriş merkezlerinin Kojenerasyon potansiyelinin verimli değerlendirilmesi halinde yıllık doğalgaz ihtiyacı 650-660 milyon Sm3, karbon emisyonunun azaltılmasına yaklaşık 3,6 milyon ton/yıl katkı sağlanabileceği vurgulandı.
Son olarak, KojenTürk Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Arıcan ‘Jeotermal ile Kojenerasyon’ sunumuyla; kojenerasyonun yalnızca fosil kaynaklarla değil yenilenebilir enerji kaynaklarıyla da entegre edilebileceğini ve ülkemizin jeotermal kurulu gücünde Avrupa’da 1. Dünyada ise 4. Sırada olduğunu Kojenerasyon ile birlikte kullanılarak enerji döngüsü oluşturulması konusunda gerekli desteklerin sağlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, şu an YEKDEM’den yararlanan tesislerin 10 yıllık destek süresini tamamlaması halinde Kojenerasyon olarak değerlendirilmesi gerektiğini, jeotermal ile enerji üretiminde organik rankin çevrimi ve güneşle hibrit teknolojilerin de kullanılabileceğini belirtti.
Sonuç olarak, enerji üretiminin en verimli teknolojilerinden biri olan kojenerasyon tenolojisinden henüz değerlendirilmeyen birçok alanda yararlanılabileceği ve yakıt tasarrufu ile birlikte emisyon düşürme hedeflerinin başarılmasına katkı sağlayacağı ortaya çıktı. Güncel araştırma sonucunda ülkemizde mevcut kömür ve doğalgaz termik santrallerinden sadece teknik, ticari ve coğrafi koşulları en uygun olanlarının 8.000 Megawatt’lık kısmının bölgesel ısıtmaya destek vermesi halinde 400.000 hanenin ısıtmasının sağlanacağı, , sanayi ve hizmet sektöründeki ilave potansiyelle birlikte Kojenerasyon yoluyla doğalgazda 4 Milyar Sm3 tasarruf edilebileceği ve karbondioksit emisyonunun da ise 16.4 milyon ton/yıl azaltılabileceği yapılan hesaplamalar ile belirlenmiştir. Kojenerasyon santrallerinin, iletim ve dağıtım şebekelerinin daha kapsamlı organize edilmesi ve dağıtık enerji yönetim sistemlerinin etkin kullanımı yoluyla baz santrallerin yükünü azaltacağı açık bir gerçektir. Kojenerasyonun bölgesel ısıtma, sanayi, hizmet sektörü ve yenilenebilir enerji ile entegre kullanım potansiyeli göz önüne alındığında sosyal ve ekonomik faydaları konusunda farkındalığın arttırılması ve gerekli mevzuat düzenlemelerinin ve nitelikli teşviklerin hızlandırılması gerekmektedir.
Zoom üzerinden gerçekleşen webinar Youtube üzerinden eş zamanlı olarak canlı yayınlandı. Kaydı Youtube üzerinden izlemek için https://www.youtube.com/watch?v=7ANabdYb_6g&t=6s bağlantısına tıklayabilirsiniz.
Webinar sunumları için tıklayınız.
